وظیفه ام دفاع از ایران است، نه ظریف، به من دروغ نبندید - ایستگاه بازی

به گزارش خبرنگاران، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان عصر روز سه شنبه در جمع فعالان مجازی که در محل دفتر مطالعات وزارت امور خارجه برگزار گردید گفت: شرایط کشور ما شرایط ویژه ای است. بعضی ایراد می گیرند که شما 40 سال است دارید می گویید شرایط کشور ویژه است پس امر جدیدی نیست. من معتقدم کشور ما در وضعیتی است که همیشه باید با مسائل برخورد کند. البته ما در جهت خود اشتباه هم زیاد داشته ایم که طبیعی است؛ چرا که همیشه خواهان آن بودیم همه چیز را از ابتدا بسازیم. ما نمی توانیم ساخته دیگران را صرفا مصرف کنیم. در خیلی موارد برای مان امکان پذیر نبود.

وی ادامه داد: من از شما این سوال را می پرسم؛ واقعا چه کسی در ایران دوست دارد درباره ایران آن طوری صحبت گردد که ترامپ درباره عربستان صحبت می نماید؟ برای خیلی از کشورها دیگران تصمیم می گیرند اما ما واقعا این مشکل را نداریم. این مسئله تا جایی برای ما و شما به عنوان فعالان فضای مجازی و فضای رسانه ها مهم است که وقتی یک خبرنگار روس که واقعا به خاطر جاسوسی دستگیر نشده است را می گیرند و بعد آزاد می نمایند شما باور نمی کنید و می گویید چرا درباره سایر خبرنگاران از سایر کشورها اینطور برخورد نمی گردد.

ظریف گفت: این خبرنگار را از اول نباید می گرفتند، اگر یک وقتی شما دلیل دستگیری اش را بفهمید متوجه خواهید شد که واقعا دلیل آزادی اش امری طبیعی بود اما این خوب است که شما سوال می کنید و همین سوال کردن نشان می دهد که ما کشوری نیستیم تحت اختیار و نظر کسی باشیم. ما انتخاب کردیم طور دیگری باشیم. عادت کردیم سرمان را بالا نگهداریم و این دستاورد بزرگی است و این را به عنوان داده می گیریم. چون خون پای آن رفته است و مردم فشارهای زیادی را تحمل نموده اند.

وی با توجه به روینمودها و تصمیمات کشور در 40 سال گذشته اظهار کرد: ما اشتباه هم زیاد نموده ایم و هزینه زیادی به مردم تحمیل نموده ایم که نباید این فرایند ادامه یابد و به خاطر ادامه دادن این فرایند حتی لجاجت هم کنیم. در عین حال ما حاضر نیستیم بپذیریم ایران مثل کشورهای دیگر حرف گوش کن دیگران باشد یا مثلا مردم بشنوند اگر با فلان کشور رابطه نداریم به خاطر آن است که به ما گفته شده است با او رابطه نداشته باشیم. ما خودمان برای خودمان تصمیم می گیریم.

وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به بعضی نقدهای که از سوی حاضرین بیان شد، اظهار کرد: بیشتر نقدها را قبول دارم اما از شما می خواهم از قلم نیاندازید آنچه به عنوان یک امر بدیهی تلقی می کنیم به هیچ وجه امر بدیهی نیست. بنده 40 سال است در کار دیپلماسی هستم و به غیر از این کار هم کار دیگری بلد نیستم.

وزارت خارجه با سایر دستگاه ها و وزارتخانه ها تفاوت دارد. سایر دستگاه ها صرفا از عملکرد خود دفاع می نمایند اما وزارت خارجه و شخص وزیر باید از عملکرد کشور دفاع کند؛ چرا که من صرفا نماینده وزارت خارجه و یا شخص ظریف یا یک گروه و حزب یا جریان نیستم، بلکه نماینده کل کشور هستم و وظیفه دارم این کار را انجام دهم نه چیز دیگری.

وی ادامه داد: اگر سر کلاس های حقوق بشر من بیایید نظرات متفاوتی از آنچه به عنوان وزیر خارجه ایران می گویم احتمالا بشنوید. من در 2014 به عنوان ریسک پذیرترین آدم دنیا معرفی شدم. من از خطر کردن وحشت ندارم و سر کلاس هایم هم همین طور است. اما در برابر یک کشور خارجی نماینده جمهوری اسلامی ایران و کل ایران هستم. از جمله آنهایی که به من حمله می نمایند و یا یک شب نمی گذارند خواب راحتی داشته باشم و به همین دلیل است که از برجام آنقدر که باید دفاع نکردم.

ظریف گفت: برجام از پیروز ترین تجربیات کشور در حوزه دیپلماسی و حتی بالاتر است و به این مسئله یقین دارم. هیچ مذاکرات مهمی در 40 سال گذشته نبوده است که به طور غیر مستقیم یا مستقیم در آن دخالت نداشته باشم اما برجام حتما از برجسته ترین تجربیات جمهوری اسلامی ایران است و اگر 10 سال دیگر هم بگذرد باز هم همین را می گویم.

وی تاکید نمود: من از منافع ایران در برجام دفاع می کنم نه از منافع برجام در ایران، اگر از منافع ایران دفاع کنم از قدرت خارجی امتیاز می گیرم و این خطی است که در مذاکرات برجام دنبال کردم.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشور با اشاره به گسترده شدن فضای مجازی و رسانه ای در دنیا اظهار داشت: در گذشته اگر در خارج از ایران صحبت می کردیم کسی متوجه نمی شد چه گفته ایم و به راحتی انتخاب می کردیم مخاطبان مان چه کسانی باشند اما الان اینگونه نیست اگر در گوشه ای از مسجد صحبت کنید دنیا آن را می تواند بشنود و اگر در گوشه ای از دنیا صحبت کنید تیتر یک کیهان می شوید. دیگر در دنیا مخاطب نداریم مخاطب ما همه دنیاست و در این شرایط باید اهم و مهم کنیم. مخاطب اصلی ما در وزارت خارجه خارجی ها هستند و ما از طرف کل ایران با آنها صحبت می کنیم. اینکه برند ظریف مطرح بگردد یا نگردد، مطرح نیست. بلکه برند ایران باید ایجاد گردد نه یک شخص یا دستگاه یا تفکر.

ظریف در ارائه شرح بیشتر به ماجرای استعفایش از وزارت امور خارجه اشاره نمود و گفت: من استعفا دادم چون کوششم حفظ برند ایران بوده است و آن شب به این نتیجه رسیدم دیگر برند ایران نیستم. اگر می خواستم برند ظریف باشم. جایزه صلح نوبل را می گرفتم. آن شبی که قرار بود جایزه صلح نوبل را اعلام نمایند یکی از دوستان خارجی زنگ زد به من و گفت سخنرانی ات را نوشته ای؟ و من به او گفتم خیالت راحت به من نوبل نمی دهند. جان کری و خانم موگرینی هم به نوعی پاسوز من شدند چرا که قرار من نبود برند یک فرد را دنبال کنم. در صورتیکه آن شب (شب استعفا) به یک فرد تبدیل شده بودم. من سال ها کوشش کردم مانع این اتفاق شوم اما در آن مقطع این تصور ایجاد شد که ظریف نماینده سیاست خارجی ایران نیست بلکه نماینده یک دیدگاه است آن هم دیدگاهی قابل حذف.

وی ادامه داد: اما بعد از آن مسئله دیگر آن کسی نبودم که بتواند از سیاست جمهوری اسلامی ایران دفاع کند اتفاقا بر خلاف تصور بعضی ها اصلا هم عصبانی نبودم اما به شدت دلخور بودم چون کوششی که در تمام عمر کاری ام انجام داده بودم که سیاست خارجی ایران یک کل واحد است از بین رفت. فکر می کنم مردم هم متوجه این مسئله شدند.

ظریف گفت: بعضی کمپین های رسانه ای در حمایت و علیه من تشکیل شد. دوستان آدرس کسانی که به من اتهام دروغگویی می زدند را درآوردند، همه شان از آلبانی نبودند اینجا هم هستند دوستانی که شبانه روز این زحمت را می کشند حتی اگر قرار باشد همصدای دیگران شوند. واقعیت این است در حوزه خارجی باید منافع ملی را در نظر بگیریم. امروز دوستان و فعالان فضای مجازی از جناح های مختلف اینجا هستند و باید بگویم سیاست ما این است که وزارت خارجه را گرفتار سیاست نکنیم. البته من هم نظرات خاص خودم را دارم اما معتقدم نباید درگیر مسائل داخلی باشیم. متاسفانه ما را وارد سیاست های داخلی کردند و این به ضرر کشور است. سیاست خارجی وجه المصالحه دعواهای سیاسی داخلی نیست چطور است ترامپ اگر بگوید هفت تریلیون دلار در منطقه خرج کردیم و ضرر کردیم حرفش را تیتر می کنیم اما اگر بگوید جان کری از پس ظریف بر نیامد را باور نمی کنیم؟

همانطور که پهپاد آمریکایی را زدیم سیاست خارجی اش هم مورد هدف قرار می گیرد. چرا می توانیم پهپاد را بزنیم اما در سیاست خارجی نه. چرا بی اعتمادی و ناامیدی را به جامعه تزریق می کنیم. البته امید به دیگری داشتن سم مهلک است اما اینکه به مردم بگوییم اگر با خارجی صحبت کردی حتما سرت کلاه می رود، چه فایده ای دارد. آقای جوادی آملی به من گفتند وقتی با این ها دست می دهی بعدش انگشتانت را بشمار. بعضی دوستان خیلی انقلابی در مذاکره ای برخورد ما را دیدند و گفتند چرا روی یک کلمه اینقد اصرار می کنی که باشد و در پاسخ گفتم به خدا بر سر برجام هم همین کار را کردم اما شما با من اینطور برخورد کردید. من متوجه نمی شوم چرا بعضی می خواهند با تخریب به اهدافشان برسند و اعتماد و امید مردم را سلب نمایند.

رئیس دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: از وزارت خارجه توقع نداشته باشید به جای کار بر روی برند ایران بر روی برند وزارت خارجه کار کند. اگر آقای روحانی می گوید حاضرم به خاطر کشور قربانی شوم، من شش سال پیش گفتم آمده ام برای قربانی شدن، نه قهرمان شدن.

به گزارش خبرنگاران، یکی از حاضران در جلسه خطاب به ظریف گفت: ما نقدهای را مطرح می کنیم که شما به آنها پاسخ نمی دهید. شما اظهار نظرهایی داشتید که بی پاسخ است.

ظریف در ادامه با اشاره به یکی از نقل قول هایی که از وی در بعضی رسانه ها منتشر شده است گفت: شما سخنرانی من در دانشگاه تهران را شنیدید یا خبر آقای موسوی خبرگزاری فارس را؟ که آقای جعفری (فرمانده پیشین سپاه) او را دعوا کرد که چرا آن خبر را زده است. من در جایی گفتم آمریکا از نظر تکنولوژی نظامی می تواند به ایران حمله کند اما چرا نمی نماید، چون از مردم ما و از فرهنگ ایثار و شهادت می ترسد.

خبرنگار در پاسخ گفت: اما ابزار نظامی در جای خود مهم است.

ظریف پاسخ داد: خیر، آنچه که ما را حفظ نموده است نه توان دیپلماسی است، نه چیز دیگر بلکه فرهنگ خودباوری و ایثار و شهادت است.

وزیر خارجه ادامه داد: یا در جای دیگر از من نقل قول شده است که گفته ام. امضای جان کری پای برجام سند است اما این نقل قول درست نیست من چنین چیزی نگفته ام. امکان ندارد چنین چیزی را گفته باشم، بعضی این را از خودشان ساختند و با آن به من حمله کردند.

خبرنگار دیگری گفت: آقای عراقچی این جلمه را گفتند که ظریف پاسخ داد خیر ایشان هم نگفته اند که امضای کری سند است. خبرنگار در پاسخ گفت اگر این را نگفته اید چرا روشنگری ننموده اید؟

ظریف پاسخ داد: اینقدر از این لاطائلات شنیده ام و جواب ندادم چون طرف دعوای من شما نیستید، آمریکا و جان کری بوده است. در جلسه ای کری به من گفت ما می توانیم سایت فردو را بزنیم، فکر نکنید نمی توانیم این کار را انجام دهیم و من گفتم شما چقدر در جنگ ویتنام، عراق یا افغانستان پیروز بودید؟ پیروزیتی به دست نیاوردید اما این را هم بدانید مردم ایران فرق می نمایند و او در پاسخ گفت به خاطر همین است نمی خواهیم وارد دعوا شویم.

ظریف خطاب به خبرنگار سوال نماینده و منتقدانش گفت: شما تنهایی به قاضی رفتید، پیروز هم بیرون آمدید چون ما حرف نزدیم و سکوت کردیم. شما می گویید برجام یک جسد است خب بروید آن را خاکش کنید و شش قطعنامه شورای امنیت را بگیرید. آقای ترامپ هم برایتان جشن می گیرد.

خبرنگار گفت: حرف من این است که چرا روشنگری ها نه لزوما از وزارت خارجه بلکه از مراجع دیگر انجام نشده یا نمی گردد.

ظریف پاسخ داد: فرقی نمی نماید، وزارت خارجه وظیفه اش دفاع از وزارت خارجه نیست، وظیفه اش دفاع از ایران است. اگر دفاع از وزارت خارجه مغایر با دفاع از ایران گردد امکان ندارد این کار را انجام دهیم. با خیال راحت بروید هر چه می خواهید بنویسید. من این کار را نمی کنم، من وظیفه ام دفاع از ایران است نه دفاع از ظریف.

خبرنگار گفت: وظیفه ما هم دفاع از شما به عنوان وزیر امور خارجه است که ظریف پاسخ داد بسیار خب اما به من دروغ نبندید، اتهام و افترا نزنید من یکجا نگفتم که از جان کری امضا گرفته ام، گفتم شما (کشور) از من امضا خواستید من هم امضا آوردم. به من گفتند اول باید آقای اوباما مقررات تعلیق قطعنامه ها و تحریم ها را امضا کند تا بعد ما اقدام کنیم.

وی ادامه داد: در روابط خارجه چیز دیگری وجود ندارد. همه چیز همین است به ما یک دستوری می دهند و ما می رویم آن را انجام می دهیم اما وقتی ترامپ از یونسکو و دیگر سازمان ها و قراردادهای بین المللی خارج می گردد یا سهمیه خود را به سازمان ملل نمی دهد چه کار می گردد کرد و یا دنیا در مقابل آن چه کار توانست بکند. امروز دبیر کل سازمان ملل اعلام می نماید قادر به پرداخت حقوق کارمندان این سازمان نیست.

ظریف در پاسخ به سوال خبرنگاری که خطاب به وی گفت، در زمان مذاکرات برجام موضوع خروج یکجانبه آمریکا و بازگشت تحریم ها بارها مطرح می شد، اما همان موقع هم به این مساله توجه ای از طرف شما نشد و اتفاقا این مساله را هواداران برجام هم مطرح می کردند، پاسخ داد: به این دلیل که هر کاری می کردیم می توانست یکجانبه از برجام خارج گردد. شما دائم می گویید چیزی هایی به طرف مقابل داده ایم و در قبالش یک قول یا امضا گرفته اید. اما اینطور نیست. ما هیچ کاری نکردیم تا قبل از اینکه آمریکا اقداماتش را انجام دهد. همش می گویند نقد داده ایم نسیه گرفته ایم. اما ببینیم آقای ترامپ چه می گوید؛ ترامپ می گوید 150 میلیارد دلار به ایران نقد داده ایم و یک قول از آنها (ایران) گرفته ایم آن هم برای 10 سال دیگر. این حرف ترامپ است اما حرف من این است ما هیچ کاری را انجام ندادیم تا قبل از آنکه آمریکا تعهدش را انجام دهد. یک پیچ از نطنز باز نکردیم تا وقتی که اوباما تعهداتش را امضا نکرد. چکار دیگر می توانستیم بکنیم آیا باید دختر اوباما را گروگان می گرفتیم؟ اینکه آمریکا بدعهد است تقصیر ماست! و آن هم در بند 36 برجام ضمانت هایی را گرفتیم دیگر باید چکار می کردیم؟ وقتی ما چنین بندی را در برجام گذاشتیم آیا براساس اعتماد مذاکره نموده ایم؟

وی گفت: بند 36 می گوید اگر آنها تعهداتشان را انجام ندادند ما می توانیم تعهداتمان را انجام ندهیم. ما ناگزیر شدیم در این چارچوب مذاکره کنیم چرا؟ چون شش قطعنامه در شورای امنیت علیه ایران وجود داشت و ما ناچار بودیم برای اینکه این قطعنامه ها را برداریم، صحبت کنیم. این مساله خیلی خوشایند من نبوده است. فکر می کنید من دلم لک زده است که با یک آمریکایی صحبت کنم؟ یا با آن بنده خدا (جان کری) در خیابان راه بروم؟ که هر جا در تظاهرات و راهپیمایی ها در ایران می خواهم شرکت کنم بلافاصله برادران عکس من و یک گرگ در کنارم که در خیابان در حال راه رفتن هستند را بالا می برند.

وزیر خارجه کشورمان در ادامه گفت: من همه این صحبت ها را کردم که به دوستانی که می گویند چرا برند ظریف نابود شده است، بگویم وظیفه من حفاظت از برند ظریف نیست بلکه حفظ برند ایران است و امیدوارم همه ما در راه حفظ این برند کوشش کنیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره ضعف دیپلماسی مالی و به ویژه معاونت مالی وزارت خارجه در پیشبرد منافع و قراردادهای مالی اظهار کرد: بعد از برجام 80 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی وارد ایران شد. اینکه این میزان عملیاتی نشد دیگر تقصیر من چیست؟ تنها کمتر از 5 میلیاردش جذب کشور شد. وزارت نفت خواست در پروژه ها جلو برود آغاز کردند به بد و بیراه گفتن. اگر این 80 میلیارد محقق شده بود ترامپ که هیچ پدر جد آن هم نمی توانست ما را تحریم کند. البته خود دولت هم نسبت به این سرمایه گذاری ها سخت گرفت اما بحق. اما خب سخت گیری هایی هم رخ داد.

وی ادامه داد: ما به عنوان وزارت خارجه یا معاونت مالی نمی توانیم با کسی معامله کنیم یا قراردادی ببندیم. ما ظرفیت ها را شناسایی یا معرفی می کنیم. من در هر سفری که می روم حدود 70 بازرگان را با خودم همراه می کنم و در این سفرها، دیدار ها، قراردادها و یادداشت تفاهم ها امضا می گردد. اینکه عملیاتی می گردد یا نه و یا عملیاتی شدن یک یادداشت تفاهم سه سال زمان می برد دیگر کار من یا معاونت مالی نیست. در حال حاضر تمرکز ما با توجه به شرایط کشور بر روی ترانزیت، تهاتر و تعامل با همسایگان است.

ظریف گفت: ما این رسم را هم در وزارت خارجه نداریم که در دفاع از خودمان بگوییم وزارتخانه های دیگر کار نمی نمایند. اما متاسفانه بقیه با ما این کار را می نمایند. وزارت خارجه 1200 دیپلمات دارد و مجموعه نیروی دیپلمات ما کمتر از 3 هزار نفر است. ما از فقیرترین دستگاه های کشور هستیم. وزارت خارجه کمتر از 100 میلیون دلار بودجه داخلی و خارجی با سهمیه سازمان های بین المللی در اختیار دارد. حقوق یک دیپلمات کشور ما با یک کشور دنیا چهارمی قابل مقایسه به لحاظ کم بودن نیست. اما متاسفانه می گویند حقوق دیپلمات ها نجومی است.

ظریف ادامه داد: البته به شما حق می دهم آنقدر که شما توقع دارید ما در بخش مالی فعال نیستیم که امیدواریم در آینده این اتفاق بیفتد.

وزیر خارجه کشورمان در ادامه از پیشنهادها و انتقادهای حاضرین استقبال کرد و گفت: اینکه بعضی از شما می گویید رسانه های ایرانی خبر می خورند برای این است که آنها (رسانه های خارجی) خبر می سازند. طبیعی است در این شرایط شما خبر بخورید. مثلاً سفر مقام عالی اماراتی به ایران از اساس دروغ بود و طبیعی است که رسانه های ایرانی چنین خبری را نداشته باشند. سفر اماراتی ها در سطوح دیگر انجام می گردد اما در سطح عالی نه.

وی در پاسخ به سوال خبرنگاری که از او درباره بج روی کت وی پرسید، گفت: همه عالم یک نماد، نشان یا پرچم که نماد وزارت خارجه شان است، دارند. اما ما نداریم. کوشش نموده ایم که یک نشانی را به عنوان نماد وزارت خارجه درست کنیم و برای این کار هم از جهت قانونی رفتیم. یکی از اساتید خوب معماری کشور این کار را قبول کردند تا این نشان را درست نمایند و این دارد مراحلش می گذرد. من خواستم از آن نماد و نشان یک رونمایی داشته باشم از این رو آن را روی کت خودم استفاده کردم و امیدواریم در آینده ای نزدیک همه دیپلمات ها از این نشان استفاده نمایند.

به گزارش خبرنگاران، در ابتدای این جلسه سه ساعته که با حضور تعداد زیادی از فعالان توئیتری، اینستاگرام و دیگر فضاهای مجازی دعوت شده بود، به فراخور حاضران صحبت های خود را شامل نقدها، پیشنهادات و توصیه ها به وزیر و مسئولین حاضر در این نشست بیان کردند. شایان ذکر است پرویز اسماعیلی نیز در این نشست حضور داشت.

در سرانجام این نشست گپ و گفت حاضران که بعضاً از خبرنگاران رسانه های مختلف از تمامی جناح ها و گروه های کشور بودند با محمدجواد ظریف ادامه داشت و همچنین بازار عکس یادگاری با رئیس دستگاه دیپلماسی نیز داغ بود.