تپه طالب آباد در انتظار یک نیم نگاه - ایستگاه بازی

قضیه چیست؟

خسرو پوربخشنده، باستان شناس چند سال قبل با دست خطی در تپه طالب آباد روبه رو می شود که روی آن نوشته شده این تپه در زمان شاهزاده دولت شاه قاجار ساخته شده است، اما این تاریخگذاری را بطور احتمالی به بازسازی قلعه مربوط می داند و تپه و خشت های آن را به پیش از اسلام ربط می دهد، اما او هم حتما فکر نمی کرده که این تپه نیازمند نفرین نامه ای برای حفاران و تخریب کنندگان این محوطه تاریخی باشد که باقی مانده هایش را حتی به دوره ساسانی مربوط دانسته اند.

حالا تپه طالب آباد در کنار جاده شهر ری به ورامین و در حاشیه روستای طالب آباد امروزی است، در چشم هر عابر سواره و پیاده ای که از این راستا می گذرد. تپه ای که نه تنها تفریحگاه جوانان محلی شده برای پیست موتورسواری ، بلکه راه حفاران غیرمجاز برای خالی کردن تپه طالب آباد را در دل شب و چه بسا در روز روشن باز کرده است.

تپه ای که امروز بیشتر به توده ای بی جان و نیمه پایدار شبیه است که در کنار همه آسیبهای واردشده به آن، کارگاه های اطرافش در عرصه و حریم نه تنها جاده منتهی به آن را به یک زباله دانی تبدیل کرده که ساخت خانه ها در اطراف آن هم عرصه و حریمش را از بین برده است، اما تنها کاری که به نظر می رسد میراث فرهنگی تا به امروز برای حفاظت از این تپه انجام داده فقط شناسایی آن بوده، نه تامین راهکاری درست و مطمئن برای حفاظت از آن؛ آن هم با وجود قرارگیریش در راستا بزرگراهی پررفت وآمد.

تا همین یکی دو سال قبل آسیبی را که هر روز به این تپه وارد می شد علاوه بر چرای گوسفندان، موتورسواری جوانان اطراف تپه باستانی طالب آباد می دانستند، اما امروز نه تنها خود تپه پیست موتورسواری آنهاست که بیشترین کاربریش حفر گودال توسط حفاران غیرمجازی است که تپه را به پنیر سوئیسی تبدیل کرده اند.

البته که رد چرخ موتورسوارها بیش از هر آسیب دیگری تپه را به شنزاری خشک تبدیل کرده و برخلاف همین چند سال قبل که از مهمترین نگرانی ها گم شدن تدریجی تکه سفال های باقی مانده روی تپه بود، دیگر نشانی هم از آنها وجود ندارد.

خسرو پوربخشنده، باستان شناس پیشکسوت سه سال قبل درباره این تپه گفته بود: این تپه تا کنون کاوش نشده و از طرفی خیلی هم تخریب شده است. این تپه را به هوای پیدا کردن گنج چندبار کنده اند و گویا مالک خصوصی هم دارد.

در بخشی از این تپه نوشته ای پیدا کرده ایم که روی آن نوشته شده این تپه در زمان شاهزاده دولت شاه قاجار ساخته شده است، این تاریخگذاری احتمالا مربوط به بازسازی قلعه بوده است. از نظر من این تپه و خشت های به کاررفته در آن مربوط به دوره پیش از اسلام است. تپه طالب آباد با قلعه کامین یا قلعه سرخ در راستا اتوبان تهران- قم بی ارتباط نیست.

روستای طالب آباد این روزها با طرح هادی تصویب شده اش در گسترش است، خانه ها در حریمش در حال رشدند و زمینهای کشاورزی و علفزارها در عرصه تپه، هر تابستان محوطه را به آتش سوزی تهدید می کنند، اما تپه هنوز چشم انتظار یک نیم نگاه است.