فقدان عشق کلید گمشده ترویج کتاب در ایران است - ایستگاه بازی

حسن لطفی نویسنده و مدرس ادبیات و سینما در این جلسه گفت: زمانی که تشنگی انسان را فرا می گیرد، تا لحظه ای که عزم برطرف آن را نداشته باشیم این حس برطرف نمی گردد، در حوزه کتاب نیز با وجود همه احتیاجی که وجود دارد و همه احساس کمبود موجود تا زمانی که عزم جدی صورت نگیرد، نمی توان انتظار برطرف شدن مشکل را داشت.

وی گفت: بعضی از انیمیشن هایی که در دهه های اخیر ساخته شده است، کوشش نموده تا همین روحیه را ایجاد کند، انیمیشن دیو و دلبر می تواند برای حوزه کتاب و کتابخوانی ما یک الگو باشد، کتاب همزمان که دلبری بی مانند است، برای خیلی از افراد هیبت دیو را دارد؛ حالا اگر می خواهیم از این دیو به ماهیت دلبری کتاب برسیم، باید جهت عشق را بپیماییم.

این نویسنده قزوینی اضافه نمود: به نظرم همین فقدان عشق است که با وجود همه تأکیداتی که در حوزه کتاب و کتابخوانی در کشور می گردد، ولی آمار مطالعه ما همچنان پایین است و شاید باید این بار نگاه عاشقانه تری به کتاب داشته باشیم.

لطفی بیان نمود: معرفی و مرور کتاب به عنوان یکی از شیوه های اصلی برای ترویج کتاب و کتابخوانی در سال های گذشته بسیار مد نظر قرار گرفته است که در این زمینه واقعا مسئله کتاب حائز اهمیت است.

وی گفت: کتابدار موظف است قبل از برگزاری جلسات مرور کتاب، ریز به ریز با جزئیات کتاب را مطالعه کند، رفرنس های بیان شده را بشناسد و کوشش کند تا نظرات دیگران را در مورد کتاب بداند، اما متاسفانه امروز فقط رجوع کوتاه به سایت های معرفی کتاب را برای برگزاری جلسات مرور استفاده می نمایند که در دسترس همه بوده است و از این رو جلسات مرور کتاب حرف تازه ای برای اضافه نمودن به دانش کتابی ما ندارد.

این پژوهشگر ادبیات فارسی توضیح داد: کوشش ما این است که کتابداران در مرحله نخست خود عاشق کتاب باشند و در مرحله بعدی برای برگزاری جلسات مرور کتاب، با این نگاه وارد میدان شوند که باید کاری عاشقانه و اثری دقیق از کتاب تهیه گردد و توجه کنیم که مرور کتاب متمرکز بر سایت های مختلف نباشد.

کتابخوان ها صبورترند یا درونگراتر؟

لطفی اضافه نمود: شاید احتیاج باشد از نظرات مخاطبین کتاب بهره بگیریم، صدای شخصی کتاب را پیدا کنیم و کتاب را از دیدگاه های مختلف بشناسیم تا بتوانیم به مخاطب ارائه ای مفید داشته باشیم.

وی ادامه داد: به همین دلیل است که مطالعه یک کتاب واحد در دو بازه زمانی در یک فرد می تواند اثرات مختلفی داشته باشد، از این رو برگزاری جلسات مرور کتاب برای من لطفی امروز با لطفی چند سال قبل بسیار متفاوت است و می تواند دو نگرش مختلف را نسبت به یک موضوع در اختیار مخاطب قرار دهد.

این نویسنده گفت: آدم های کتابخوان آدم های صبورتر، نکته سنج تر و دقیق تری هستند و از این روست که احتیاج داریم به گسترش آدم های کتابخوان در جامعه و این تاثیر را در کشور مشاهده کنیم.

لطفی اضافه نمود: از این روست که معقدیم کتابخوان ها درونگراتر نیستند، بلکه صبورترند و تصمیمات منطقی تری می گیرند، اما در مطالعه کتاب نیز باید مشاور خوبی برای مخاطبانمان باشیم تا کتاب های بد را مطالعه ننمایند.

وی بیان نمود: جملات ارزشمند زیادی در مورد اهمیت مطالعه کتاب خوب بیان شده است، که یکی از بهترین این جملات این است که عمر ما آنقدر کوتاه است و کتاب خوب آن قدر زیاد است که بهتر است هر کتابی را مطالعه نکنیم و بنده به شدت به این جمله معتقدم.

تفاوت فیزیکی شکل کتاب نباید ما را از اصل قضیه دور کند؟

این نویسنده قزوینی گفت: درست است که ما عاشق کتاب فیزیکی هستیم، حس لمس و مطالعه این کتاب ها بی نظیر است؛ اما جهان بر پایه علایق ما نمی چرخد و از این روست که باید بپذیریم کتاب در هر شکل چه صوتی، چه الکترونیکی و چه فیزیکی تاثیرگذار و ارزشمند است.

لطفی گفت: هرچقدر هم که بخواهیم در مقابل این جریان ایجاد شده مقاومت کنیم، به هر حال کتاب های جدید راه خود را پیدا می نمایند و از این روست که باید در این زمینه نیز با جدیت وارد میدان شدیم و اگر مخاطب ما با کتاب های صوتی و الکترونیکی راحت تر است محتواهای خوب و ارزشمند را در این حوزه معرفی کنیم.

وی ادامه داد: وقتی از کتاب صحبت می کنیم، باید گستره وسیع موضوعی را مد نظر قرار دهیم و هرکسی می تواند در این گستره موضوعی سهم خود را با توجه به علایق خود شناسایی و مطالعه کند و در نهایت لذت حال خوب مطالعه را درک نماید.

این کارشناس ادبیات و سینما گفت: علایق مختلف دقیقا همان چیزی است که می تواند به گستره وسیع موضوعی کتاب رونق ببخشد و کتابخانه ها بسترهای مناسبی برای دسترسی همه سلایق به کتاب ها هستند.

لطفی بیان نمود: با وجود این که گسترش استفاده از اینترنت و فضای مجازی به حوزه کتاب و کتابخوانی صدمه وارد نموده است؛ اما باید بپذیریم که در هر دوره ای تهدیدات و فرصت هایی وجود دارد که می توان از آنها بهره بگیریم و همان طور که پیش از این نیز گفته شده با استفاده از کتاب های نوین می توان از همین بستر بهره گرفت.

زنجیره کتابخوانی شبکه ای ایجاد کنیم

وی اضافه نمود: کتابدار اگر در کتابخانه خود بتواند یک زنجیره کتابداری سالم ایجاد کند، در یک بازه زمانی کوتاه می توانیم مسائل حوزه کتاب و کتابخوانی را در کشور برطرف کنیم.

این نویسنده قزوینی گفت: چرا از شبکه های زنجیره ای همواره تصور فعالیت ناسالم مالی در ذهن ها شکل گرفته است، در حالی که این سبک از فعالیت در تمام جهان پذیرفته شده است؛ از این روست که توصیه می کنیم کتابداران در کتابخانه های خود شبکه های سالم کتابخوانی ایجاد نمایند.

لطفی ادامه داد: اگر هر کتابدار 5 کتابخوان و مروج کتاب تربیت کند و این افراد هر کدام موظف باشند 5 کتابخوان و مروج کتاب تربیت نمایند، در بازه زمانی کوتاهی موجی از کتابخوانی در کشور ایجاد می گردد که می تواند چندین سال ما را به جلو راهنمایی کند.

این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی اضافه نمود: شاید آخرین کلام ما در این جلسه باید نخستین کلام ما باشد؛ این که کتابدار باید عاشقی کردن با کتاب را بیاموزد و به کتابخوانان این نگاه ویژه را منعکس کند و قطعا با این دیدگاه اتفاقات خوبی در حوزه کتاب و کتابخوانی در کشور رخ خواهد داد.