انحصار؛ عامل توسعه نیافتگی اینترنت ثابت - ایستگاه بازی

انحصار مانع توسعه

بالا نبودن سرعت اینترنت ثابت دوباره مطرح شده است تا آنجا که ابوالحسن فیروزآبادی رئیس مرکز ملی فضای مجازی به تازگی اظهار داشت که شبکه اینترنت ثابت کشور باید تقویت گردد. شبکه ثابت اینترنت کشور دچار نقص است و جوابگو نیست؛ به همین علت بار بسیار سنگینی به شبکه تلفن همراه کشور وارد شده و تنها راه حل آن هم این است که شبکه اینترنت ثابت توسعه پیدا کند.

فیروزآبادی گفت: متأسفانه شبکه ثابت اینترنت در سال های گذشته به دلیل نامناسب بودن مدل درآمدی و دلایل دیگر، توسعه مناسب پیدا ننموده است. از سوی دیگر شبه انحصار مخابرات دربرابر شرکت های ارتباطات ثابت(FCP) در بخش هایی از ساختار شبکه مانند کابل دیده می گردد و این انحصار باید شکسته گردد.حسین فلاح جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی(رگولاتوری) نیز معتقد است با توجه به گستردگی خدمات پهن باند ثابت، کاربران از سرعت آن رضایت کافی ندارند و در حوزه ارتباطات و پهن باند ثابت مسائل زیادی داریم و توسعه یافته نیستیم.

فلاح گفت: یکی از دلایل این اتفاق هم نبود سرمایه گذاری در این بخش است که اصولاً قابل انجام نیست. این کار جزئیات پیچیده اجرایی دارد زیرا مجموعه ای مانند شرکت مخابرات ایران که صاحب این تجهیزات است، انحصار ایجاد می نماید بنابراین باید تعامل بیشتری با شرکت مخابرات داشته باشیم.وی اعتقاد دارد ما زیرساختی که اپراتورهای ارتباطات ثابت دریافت می نمایند را 25 درصد ارزان کردیم تا آنها بتوانند در حوزه های مختلف سرمایه گذاری نمایند.

آماده سرمایه گذاری مشترک

داوود زارعیان، معاون امور مشترکین شرکت مخابرات ایران نیز اعتقاد دارد که توسعه اینترنت ثابت در زمینه تهیه فیبر مسی و نوری و دیگر تجهیزات بسیارپرهزینه است و سرمایه گذاری را می طلبد و باید دولت هم در این زمینه ورود کند.

زارعیان به ایران گفت: شرکت مخابرات ایران هم مانند دیگر شرکت های ارتباطات ثابت با کمبود منابع روبرو است و بحث انحصاری را هم که کارشناسان و شرکت های اپراتوری ثابت مطرح می نمایند، شاید سوء استفاده یا عدم اطلاع از موضوعات روز مخابرات و شاید یک راستا انحرافی در این زمینه است.

وی اضافه کرد: به طور قطع شرکت مخابرات ایران هیچ محدودیتی برای حضور شرکت های ارتباطات ثابت ندارد و هر روز و هر ساعت که بخواهند می توانند از امکانات شبکه این شرکت استفاده نمایند. شاید تنها نکته مدنظر مخابرات این است که حق و حقوق این شرکت باید پرداخت گردد. باید پول آب، برق و گاز و زمینی که در اختیار شرکت ها قرار می گیرد، پرداخت گردد.

معاون امور مشترکین شرکت مخابرات ایران معتقد است، اصراری نداریم که این میزان هزینه های پرداختی را ما مشخص کنیم این هزینه ها را می تواند یک سازمان بی طرف مشخص کند.

زارعیان با تأکید بر اینکه شرکت مخابرات ایران تحت هیچ شرایطی بحث ایجاد انحصار را نمی پذیرد، گفت: شرکت های ارتباطات ثابت هرگونه امکاناتی را بخواهند در اختیار آنها قرار می دهیم. همان طور که هم اکنون 50 درصد بازار اینترنت کشور در اختیار شرکت های ارتباطات ثابت است و معمولاً آنها در جاهایی از کشور حضور دارند که درآمد کافی برای آنها در پی داشته باشد و البته این حق برای آنها محفوظ است و یک شرکت خصوصی سرمایه اش را جایی سرمایه گذاری می نماید که بازگشت سود را در برداشته باشد.

وی اضافه کرد: اگر فقط شهر تهران را مثال بزنم باید بگویم در منطقه 8 تهران سهم مخابرات از اینترنت ثابت فقط 40 درصد است و در منطقه سه تهران (خاوران و ورامین و...) سهم مخابرات 75 درصد است و دلیل آن این است که اپراتورهای دیگر در آنجا اصلاً سرمایه گذاری نمی نمایند.

زارعیان در ادامه گفت: باز اعلام می کنم شرکت مخابرات ایران آماده هرگونه همکاری سرمایه گذاری مشترک است اما اینها برای توسعه و تقویت اینترنت ثابت کشور کافی نیست و باید دولت به صورت غیرمستقیم ورود کند.

وی اضافه کرد: طرحی را وزارت ارتباطات برای اپراتورهای ارتباطات ثابت داشت و قرار بود 5 میلیون پورت توسعه یابد ولی واقعیت این است توسعه اینترنت ثابت سرمایه کلانی را احتیاج دارد و این سرمایه از دو راه که همانا افزایش مناسب تعرفه های اینترنتی در کشور، گذشتن دولت از سهم درآمد خود از اپراتورها به مدت 5 سال است، تأمین می گردد.وی اضافه کرد: به عنوان مثال، دولت در سال های بعد از خصوصی سازی فقط از شرکت مخابرات ایران 60 هزارمیلیارد تومان درآمد داشته است و اگر از بخشی از این درآمد می گذشت، می توانست زیرساخت ها را توسعه دهد. دقیقاً همان کاری که در توسعه بخش روستایی انجام داد. دولت از بخشی از درآمد خود چشم پوشی کرد و موجب شد اینترنت در روستاها توسعه یابد.

توجه مسئولان نقطه مثبت

علی توسلی، قائم مقام کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه ای (نصر) هم اعتقاد دارد رئیس مرکز ملی فضای مجازی بدرستی به ضعف شبکه اینترنت ثابت اشاره نموده و موضوع روز سرویس دهندگان، استفاده نمایندگان اینترنت و شبکه ارتباطی کشور است.توسلی به ایران گفت: توسعه شبکه ارتباطات ثابت که مجوزهای آن وجود دارد (مجوز اف سی پی) متأسفانه با گذشت چند سال از صدور مجوز هنوز از دستیابی به تحولی کیفی و درخور بسیار دور است و شاید بتوان گفت هنوز گام های اولیه هم برداشته نشده است.وی اضافه کرد: همین که مسئولان امر به اشکالات و شبه انحصار موجود و کوشش برای توسعه شبکه ارتباطات ثابت اذعان کردند باید مثبت تلقی کرد. همین که درک می گردد بدون توسعه قدرتمند شبکه ثابت نمی توان به طور جدی از اینترنت پرسرعت و راه اندازی نسل پنجم ارتباطات (5G) سخن گفت، جای قدردانی دارد.

این فعال حوزه اینترنت ثابت معتقد است به هر حال این حوزه سرمایه بر بوده و زود بازده نیست و اکنون جای امیدواری دارد که برنامه ریزان به فکر توسعه اینترنت ثابت افتاده اند از این رو امید می رود که سرمایه لازم را برای توسعه شبکه ثابت فیبرنوری و شبکه ثابت تأمین نمایند.

وی در ادامه گفت: بخش خصوصی با سرمایه و نقدینگی موجود که دارد نمی تواند سرمایه گذاری کلانی در این حوزه انجام دهد و امکانات سرمایه ای با کارمزد مناسب باید به وسیله دولتی تأمین و همچنین فضا برای درآمدزایی لازم و توسعه امکانات موجود آنها بازتر گردد.

توسلی اضافه کرد: باید در نظر داشته باشیم که جهان آینده اینترنت اشیا و شهرهای هوشمند آینده که هم اکنون در بسیاری از کشورها در حال توسعه هستند، متکی به ارتباطاتی پایدار است که بدون توسعه شبکه ارتباطات ثابت ناممکن به نظر می رسد. بنابراین نه تنها باید مقررات و قوانین دست وپا گیر تسهیل گردد بلکه باید نهادهای متعدد مسئول و ناظر و مقررات پیچیده ای که مانع توسعه سریع بوده کاهش یافته و قوانین شفافی تعریف گردد. چراکه حوزه اینترنت ثابت احتیاجمند برنامه ریزی بلندمدت است و باید در دستور شورای عالی فضای مجازی و دولت قرار گیرد. ما نیز باید مانند ترکیه که قرار است زیرساخت فیبر نوری خود را تا سال 2023 از 380 هزار کیلومتر به 550 هزار کیلومتر برساند و این پروژه را در کشور خود سرانجام دهد، توسعه اینترنت ثابت را تحقق ببخشیم.حسین سلیمی مشاور ارتباطات ثابت نیز اعتقاد دارد اینترنت ثابت در انحصار شرکت مخابرات ایران است به همین دلیل در حوزه ارتباطات ثابت شاهد رشد زیادی نیستیم.

سلیمی گفت: از سوی دیگر سال هاست که با سیاست های اشتباه نقدینگی به سمت اپراتورهای تلفن همراه منتقل شده است به طوری که بر خلاف تمام جهان هزینه مکالمه تلفن همراه در کشور ما بالا و اینترنت آن ارزان است. به همین دلیل، اپراتورهای تلفن همراه سود سرشار و بی منطقی از مکالمه دارند و می توانند در اینترنت دامپ نمایند.وی اضافه کرد: به عبارتی در جهان مردم در خانه و محل کار خود از دیتای تلفن همراه استفاده نمی نمایند. بنابراین اینترنت ثابت هم رشد نموده است در حقیقت باید گفت اینترنت تلفن همراه فقط برای کارهای ضروری کاربرد دارد.

این کارشناس معتقد است علت اینکه در بخش اینترنت ثابت هم سرمایه گذاری نشده به این دلیل است که سهم دولت از درآمد اپراتورهای تلفن همراه 23 تا 28 درصد و از اینترنت ثابت تنها سه درصد است. به همین دلیل است که اینترنت تلفن همراه ارزان و مکالمه اش گران است. بنابراین به این شیوه دولت سهم بیشتری از درآمد اپراتورها دارد ولی همین اقدام خود عامل مهمی در عدم توسعه اینترنت ثابت و عقب ماندگی است این درحالی است که باید برای برطرف مسائل بخش ارتباطات ثابت تحقیقات درستی از بازار انجام شده و با مقایسه و شبیه سازی به کشورهای توسعه یافته اقدام گردد.