تویسرکان در یک نگاه - ایستگاه بازی

تویسرکان یکی از شهرهای استان همدان است که در جنوب کوه الوند قرارگرفته است. تویسرکان بعد از همدان، ملایر و نهاوند به عنوان چهارمین شهر بزرگ استان شناخته می شود. این شهر آب و هوایی معتدل و کوهستانی دارد و بر اساس اسناد تاریخی تویسرکان بر ویرانه های شهر قدیمی رودلاور واقع شده است. با ما همراه باشید تا شهر تویسرکان را بیشتر بشناسیم:

جغرافیا

تویسرکان از شرق به ملایر، از جنوب به نهاوند و از غرب به استان کرمانشاه محدود می شود. ارتفاع شهر از سطح دریا 1780 متر است و در واقع از منطقه ها بلند و کوهستانی استان همدان است. شهرستان تویسرکان دارای دو شهر به نام های تویسرکان و سرکان به مرکزیت تویسرکان و 126 آبادی و هفت دهستان است. تویسرکان را ازنظر تنوع زیستی می توان به سه بخش کوهستانی، کوهپایه ای و جلگه ای تقسیم کرد.

بر اساس آخرین سرشماری در سال 1390، جمعیت شهرستان تویسرکان 101٬666 نفر است.

وجه تسمیه

تویسرکان از دو بخش توی و سرکان تشکیل شده است. در بسیاری از نقاط ایران، لغت توی به معنای نزدیک است و افراد برای نشانی دادن از این کلمه برای نزدیک بودن جایی استفاده می کنند. توی و سرکان در واقع دو ده نزدیک به هم بودند و توی در یک فرسنگی از سرکان قرار داشت و به همین دلیل این بخش به تویسرکان مشهور شد.

بعضی محققان بر این باور هستند که تویسرکان در زبان قومی که در این منطقه می زیسته اند معنای خاصی داشته و این کلمه از همان قوم می آید.

تاریخچه

در محل تویسرکان امروزی شهری با قدمت 3 هزار سال وجود داشته که در مرور زمان هیچ اثری از آن باقی نمانده است. بر اساس کاوش های باستان شناسی اجرا شده در تپه باستانی بابا کمال و آثار و اشیاء به دست آمده از آن، قدمت این منطقه به حدود 4 هزار سال قبل از میلاد می رسد. همچنین آثار و بقایای کهن بیانگر آن است که در محل کنونی تویسرکان شهر بزرگی با قدمت 3 هزار سال و هم شهرها و بخش های دیگری در نقاط دیگر این شهرستان وجود داشته است.

شواهدی وجود دارد که از ویران شدن شهری در محل تویسرکان امروزی در حمله مغول خبر می دهد. در عصر صفویه اقدامات خوبی برای آبادانی تویسرکان صورت گرفت و در این شهر بناهای زیادی متعلق به عصر صفوی دیده می شود.

فرهنگ و آداب ورسوم

پوشش

پوشش محلی مردم تویسرکان، پوشش محلی رایج در همدان است. پوشاک مردان شامل سرپوش های نخلی و نمدی، کونیک، گیوه و کلاش می شود. پوشاک زنان همدانی شامل عرقچین، کونیک، تومبان، آرخالق، دوش لوق، بوتون، ساغری، ارسی و گالش می شود.

آداب ورسوم

هر خطه ای از ایران آداب ورسوم خاص خود را دارد و تویسرکان هم از این قاعده مستثنا نیست. یکی از روزهایی که در تویسرکان و سایر شهرهای همدان با آداب ورسوم خاصی برگزار می شود، شب یلدا است. در این شب پس از صرف آجیل و خوراکی ها، فال سوزن می گیرند.

این فال از طریق بزرگ فامیل گرفته می شود و آداب ورسوم خاصی دارد.

در شب چله مادر دامادی که تازه ازدواج کرده است باید برای عروسش آجیل و مرغ و ماهی بفرستد و این وسایل را در سبدی بچیند و به خانه دختر بفرستد.

گویش

زبان مردم تویسرکان در شهرها، بخش ها و بیشتر روستاها فارسی با لهجه لری است، اما در بعضی از روستاها گروهی به زبان های کردی و ترکی صحبت می کنند. بیشتر مردم این شهر از اقوام فارس و لر هستند.

سوغات

اصلی ترین سوغاتی تویسرکان، گردو است. از دیگر سوغاتی های خوشمزه تویسرکان می توانیم به بادام، پشمک، عسل، سماق و انواع آلو اشاره کنیم.

صنایع دستی

صنایع دستی تویسرکان عبارت اند از سفال گری، تکه دوزی، چرم دوزی، معرق، منبت و قلاب بافی.

غذای محلی

از غذاهای محلی تویسرکان می توانیم از آش سماق، کوفته نخودی، آش کلم قمری یاد کنیم.

جاذبه های گردشگری

جاذبه های تاریخی

از جاذبه های تاریخی تویسرکان می توانیم به مسجد جامع سرابی، آرامگاه حیقوق پیامبر، قلعه اردلان، پل تاریخی فرسفج، کاروانسرای شاه عباسی، آرامگاه شاهزید اشاره کنیم.

جاذبه های طبیعی

از جاذبه های طبیعی تویسرکان می توانیم به پارک توریستی کمربسته، دره گزندر سرابی، دره باغ های سرکان، محله قدیمی جولستان یاد کنیم.